De gevraagde persoonlijkheid van de accountant

Welk soort accountant zoek je!

Als accountantskantoor met een vacature voor een accountant rijst de vraag : “Wie zoek je, welke persoonlijkheid?”. Je weet natuurlijk wat de sollicitant aan bagage moet meenemen qua opleiding en werkervaring. Maar naar welke persoonlijkheidskenmerken zoek je eigenlijk. Of om precies te zijn: welke persoonlijke en sociale vaardigheden.

Wij onderzoeken de persoonlijkheid van de accountant de komende periode en proberen twee antwoorden te geven:

• Wat voor een soort persoonlijkheden zoeken de accountantskantoren?
• Welke persoonlijkheden hebben de (assistent) accountants zelf?

Accountantspersoonlijkheid gezocht: de eerste resultaten

Op basis van eerste onderzoek, met weliswaar een nog te klein aantal respondenten om van de beroepsgroep accountants een rechtvaardig beeld te geven, ontstaat het volgende beeld:

Onderscheid in persoonlijkheid tussen klein – middelgroot – groot accountantskantoor

Vooralsnog is aan vacaturezijde geen onderscheid aan te geven. Klein of groot kantoor, allen zoeken min of meer hetzelfde soort persoonlijkheid.

Onderscheid in persoonlijkheid tussen beginnend – gevorderd – ruim ervaren

Ook op dit punt is vooralsnog geen duidelijk onderscheid aan te geven. Wel lijkt de tendens zichtbaar dat naarmate grotere accountantskantoren kandidaten zoeken die meer ervaring hebben, er een nadruk lijkt te liggen op:

• Wilskracht: een accountant die in combinatie met zijn kennis en ervaring de richting kan bepalen, hiertoe besluiten neemt en vervolgens ook de acties in gang zet;
• Beheersing: met het in gang zetten van de acties zich ook houdt aan hetgeen hij heeft besloten en dit ook verwacht van zijn team.

Wilskracht en beheersing

De accountant dient met zijn wilskracht en beheersing er wel voor te waken dat hij zich niet autocratisch en onverdraagzaam opstelt. Naar de klant toe zal dit wel binnen de perken blijven, maar binnen het team kan hij zich op basis van zijn positie deze rol toe-eigenen. (Geholpen) zelfinzicht en reflectie is dan ook noodzakelijk daar het gedrag kan doorslaan in dominantie en koppigheid.

Binnen zijn team kan er dan ook – in uitersten – een tweedeling ontstaan: een deel dat volgt en het voorbeeldgedrag overneemt en hard moet werken om te voldoen aan de eisen. Op deze manier groeit de groep gaandeweg mee in de organisatie met de ontwikkeling van de accountant. Het andere deel zal zich verzetten en misschien de organisatie verlaten door stuk te lopen.

In staat om richting te bepalen

Betekent dit dat een dergelijk accountant ‘slecht’ is om te hebben binnen de organisatie? Nee, totaal niet. Het is een accountant die in staat is om de richting te bepalen en deze over te dragen. Hij is inspirerend voor anderen en zeer praktisch in het bepalen van de lijn.

Relatie met anderen

Op zich goede kwaliteiten, maar wel met het gevaar dat hij zich mogelijk te hard opstelt naar mensen die uit de pas lopen. Dit impliceert ook dat in de relatie met anderen de accountant veeleisend kan zijn en mogelijk zelfs een minachting heeft voor ‘onbelangrijke’ mensen. Desondanks weet deze accountant, met name belangrijke relaties te onderhouden. Dit doet hij op een slimme manier en weet sleutelfiguren te overtuigen en motiveren.

Hoe te managen

Voor de leidinggevende van deze meer ervaren accountant, overigens een registeraccountant, zal de aansturing op een vriendelijke, maar zakelijk manier moeten worden gedaan zonder dat er sprake is van strakke leiding. Respect voor de houding van de accountant is hierbij belangrijk. Ga bijvoorbeeld in op de behoefte om te praten en te overleggen door vooral te luisteren. De accountant heeft namelijk de neiging om verkregen informatie uit het gesprek voor eigenbelang te bewerken!

Met bovenstaand in het achterhoofd dient de accountant ruimte te worden geboden om controle te gaan uitoefenen en zelf een team op te bouwen en te leiden dat bestaat uit mensen die aan zijn verwachtingen voldoen. Belangrijk blijft daarbij wel de accountant te monitoren en op te treden, indien noodzakelijk, zodra hij zich ongevoelig en intolerant opstelt tegenover minder gedreven personen. Gaat zich deze houding bij de accountant voordoen, dan is dat het moment een aantal specifieke mensgerichte doelstellingen op te stellen als onderdeel van het persoonlijk ontwikkelplan. Wees op dat moment ook beducht voor enige weerstand tegen deze specifieke doelstellingen en leg uit waarom u dit doet. De accountant is immers mans – of vrouw – genoeg om dit te verwerken. Een prettige bijwerking van deze aanpak, is dat dit past bij het wensenpatroon van de accountant wat weer respect voor de leidinggevende afdwingt.

Hoe te motiveren

Accountants met dit profiel kunnen onder andere worden gemotiveerd door:

• De mogelijkheid leiding te hebben over anderen;
• Altijd uitgedaagd te worden;
• Een duidelijke hiërarchie die doorlopen kan worden;
• Een prestigieuze positie hebben en worden beloond voor prestaties.

Zoekprofiel

Het zoekprofiel van deze accountant voor een vacature omschrijven wij als: een sterke persoonlijkheid die een sterke doelgerichtheid combineert met een ‘indrukwekkende’ kennis van methodes, processen en een zeer sociale en communicatieve aard.

De accountant die hieraan voldoet zou in feite bij ieder groter kantoor kunnen werken op de meeste uitdagende cliënten. En voor deze persoon is de uitdaging: partner worden of op enig moment de overstap maken naar het bedrijfsleven in een pittige directiefunctie.